Dünya genelinde koronavirüs vakalarının sayısı hızla artarken insanlar COVID-19’un bulaşmasını önlemek için ellerinden geleni yapıyor. Şimdilik uzmanların tavsiyesi, elleri yıkamak ve yüze teması engellemek.

Gündelik hayatta yüzünüze dokunmayı azaltmanın yolları olsa da bu alışkanlığı bırakmak çoğu insan için zordur. Yetişkinlerin yaşadığı bu zorluğu göz önüne aldığımızda, çocukların yüzlerine dokunmayı bırakmaları imkansız gibi görünüyor.

Çocuklarına bu alışkanlığı kazandırmak isteyen ebeveynler için tavsiyeleri sorulan bilim insanı Denise Cummins bunun çok zor bir süreç olduğunu söylüyor. Cummins’e göre çocukların kontrolsüz enerjisini kontrol etmeye çalışmak çoğu zaman bir gereksiz bir iştir.

Yine de, ebeveynlerin deneyebileceği küçük şeyler var. Cummins ve alanında uzman bilim insanlarının ebeveynlere önerileri şöyle;

1-Pozitif Pekiştireç Kullanın
Çocuklar, eleştiriye veya düzeltmeye göre olumlu pekiştirmeye daha iyi yanıt verme eğilimindedir. Ebeveynlerin çocuğu yapmadıkları zaman övmesi onların yapmasını durdurmaktan çok daha önemlidir. Güney Kaliforniya Bilişsel Davranışçı Terapi Enstitüsü’nün klinik psikoloğu ve kurucusu Paul DePompo’ya göre ebeveynlerin çocuğu için kuracağı “Ellerini yüzünden uzak tutman harika!” cümlesi, aslında onlara bunu yapmayı durdurmalarını söylemekten daha etkili.

Ebeveynler ayrıca yüze dokunmamayı ödüllendirmek için çıkartmalar, oyuncaklar, ikramlar ve hatta ekstra ekran süresi gibi küçük teşvikler de ayarlayabilir. DePompo’nun belirttiği gibi, sözlü onaylamalar da iyi davranışların güçlendirilmesine yardımcı oluyor.

“Ellerinin yanında durmasını seviyorum” veya “Şu anda yüzüne dokunmamanı seviyorum” diyerek, “Ne yapmamalarının farkına varmaları” desteklemeliyiz diyor psikolog Sanam Hafeez.

2-Yaptıklarınızı Gösterin
Pozitif pekiştireç anahtar olmakla birlikte, ebeveynler, kendileri üzerinde sadece göstererek de çocuklarının yüzlerine dokunmalarını engelleyebilir, onlara örnek olabilirler.

Çocukların yüzlerine dokunmasını bırakmasını sağlamak çok zor, ancak yetişkinlerin kendileri için kullanabileceği bazı egzersizler çocuklar için de işe yarayabilir. Hafeez’e göre bir çocuğu, yüzüne dokunduğunu her gördüğünüzde uyarırsanız, sonunda ellerini yüzünde bulacakları koşullu bir yanıt haline getirirsiniz.
Ebeveynler çocuklarını, alışkanlıklarını kendi davranışlarına göre modelleyerek, bu alışkanlığı azaltma hedefinden daha fazla haberdar edebilirler. Kendi yüzlerine daha az dokunmaya çalıştıkları zaman ve bu amaçla hedeflerine ulaştıklarında kendilerini nasıl ödüllendirdikleri hakkında konuşabilirler.

3-Onlara Dokunmak İçin Başka Bir Şey Verin
Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi, elleri serbest kalan çocuklar, kendilerini, yüzlerine dokunmak için daha eğilimli bulabilirler. Cummins çocuklara tutunmaları veya kavramaları için bir şeyler vermeyi öneriyor. “Sorunlu bir davranışı, çocuklardan bir şey YAPMAMALARINI istemek yerine, başka bir davranışla değiştirmek her zaman daha iyidir. Eylemleri engellemek, tamamen işleyen bir zihinsel süreç gerektiren ve yaklaşık 25 yaşına kadar tam olarak gelişmeyen bir durumdur.”

4-Mikrop Kavramını Açıklayın
Hafeez, “Bir çocuk en az 3 yaşındaysa, mikrop kavramını ve yüzünüze dokunarak nasıl yayıldığını açıklamaya başlayabilirsiniz, tıpkı onlara dirseklerine hapşırmanın önemini açıkladığınız gibi” diyor. Çocukları mikroplar hakkında oyunlarla ve eğlenceli aktivitelerle eğitmek için yaşa uygun birçok yol vardır. Yüzlerine dokunmayı bırakma talebinizin ardındaki mantığı açıklamak, onlara bu süreçte hedefe ulaşmak için konuya ilgi göstermesini sağlar.

5-El Yıkamaya Odaklanın
Nihayetinde çocukların çocuk olduğunu yani, mikroplu küçük canavarlar oluğunu unutmayın. Bu yüzden mucizevi bir şekilde ellerini her zaman kendilerinden uzat tutamazlarsa stres yapmayın.